Alkoholizm jest chorobą przewlekłą, dotykająca ludzi w różnym wieku, charakteryzuje się uzależnieniem psychicznym i fizycznym, co objawia się nie tylko potrzebą picia, ale także wzrostem tolerancji na alkohol oraz utratą kontroli nad wypijanymi trunkami.  Alkohol jest spożywany początkowo w celu doznania pozytywnego działania psychicznego, a następnie w okresie dużego zaawansowania choroby także dla uniknięcia złego samopoczucia, wynikającego z jego odstawienia.

 

Odwieczny dylemat choroby alkoholowej – grzech czy choroba – został częściowo rozwiązany i obecnie uzależnienie od alkoholu traktowane jest jako jednostka chorobowa (ICD-10), jednak jak podaje Prof. Osiatyński wieloletni propagator terapii alkoholizmu, osoby uzależnione nie posiadają pewnych ważnych umiejętności życiowych, które muszą nabyć, aby utrzymać trzeźwość.

​

​

Wbrew obiegowym opiniom alkoholikiem może zostać każdy, niezależnie od  wieku, statusu społecznego, ogólnej kondycji zdrowotnej czy płci. W ostatnich latach dużo uwagi poświęca się tzw.: wysoko funkcjonującym alkoholikom, czyli osobom pełniącym odpowiedzialne stanowiska w biznesie, polityce oraz artystom i celebrytom. Chociaż statystycznie kobiety zapadają na tę chorobę rzadziej niż mężczyźni, to w przypadku uzależnienia szybciej u kobiet pojawiają się negatywne skutki picia i trudniej przebiega ich terapia. W każdym przypadku choroba alkoholowa prowadzi do degradacji fizycznej i psychicznej, zerwania więzi rodzinnych i społecznych, utraty pracy i źródła zarobku. Do tego dochodzą konflikty z prawem związane z przemocą w rodzinie, agresją wobec innych jak również skutki jazdy pod wpływem alkoholu Ostatecznie nieleczony skutecznie alkoholizm nieuchronnie prowadzi do śmierci, o czym trzeba pamiętać na  każdym etapie rozwoju

tej choroby.

​

Choroba alkoholowa przebiega etapami:

 

 

 

​

​

​

​

 

​

 

1. FAZA WSTEPNA (Prealkoholowa)

​

Początki alkoholizmu ciężko dostrzec. Na wstępnym etapie ilość spożywanego alkoholu nie różni się istotnie od społecznie przyjętej normy. W związku z tym rozpoznanie choroby może być trudne nawet dla osób bliskich. Następnie zaczynają pojawiać się pewnie niepokojące objawy takie jak fascynacja alkoholem, zwiększoną pewność siebie lub przeciwnie używka zaczyna być traktowana jak ucieczka, sposób na zrelaksowanie się i rozluźnienie. Z czasem wzrasta tolerancja na alkohol, co prowadzi do spożywania   coraz większych ilości alkoholu. Pierwsza faza uzależnienia od alkoholu może trwać przez miesiące, a nawet lata, zanim ulegnie pogłębieniu. Na tym etapie podjęte leczenie w dużym stopniu hamuje rozwój  kolejnych  faz uzależnienia.

 

2. FAZA OSTRZEGAWCZA (zwiastunowa)

​

Osoba uzależniona zaczyna aktywnie szukać okazji do sięgnięcia po alkohol. W tym celu inicjuje spotkania, podczas których pojawia się coraz większa koncentracja na piciu. Pije więcej niż ludzie z otoczenia. Zdarza się, że zaczyna robić to samotnie, w ukryciu. Z czasem może nawet samoistnie zauważać zachodzące zmiany. W tej fazie picia próbuje jednak jeszcze szukać wytłumaczenia na taki stan rzeczy oraz unikać podejmowania tematu. Już w fazie ostrzegawczej pojawiają się utraty pamięci określane „urwanym filmem”. Osoba nadużywająca alkoholu powinna zastanowić się, czy nie jest już uzależniona w przypadku wystąpienia poniższych objawów:

 

1.      Silna, natrętna potrzeba spożywania alkoholu (głód alkoholowy)

2.   Upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu (trudności w unikaniu rozpoczęcia picia,        trudności w zakończeniu picia albo problemy z kontrolowaniem picia do wcześniej założonego poziomu)

3.      Picie alkoholu w celu złagodzenia albo zapobiegania alkoholowemu zespołowi abstynencyjnemu

oraz subiektywne poczucie skuteczności takiego postępowania.

4.      Zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja alkoholu

5.      Zawężenie repertuaru zachowań związanych z piciem alkoholu do 1-2 wzorców.

6.      Postępujące zaniedbywanie alternatywnych do picia przyjemności, zachowań i zainteresowań.

7.      Picie alkoholu mimo oczywistej wiedzy o jego szczególnej szkodliwości dla zdrowia pijącego

 

3. FAZA KRYTYCZNA (ostra)

 

Uzależniony traci kontrolę nad spożywaniem alkoholu, coraz bardziej zaniedbuje obowiązki domowe

i zawodowe oraz odpuszcza kontakty społeczne. Na dalszy plan schodzą także pasje i zainteresowania.

W tej fazie problem alkoholowy jest już wyraźnie zauważalny, nadużywanie alkoholu zaczyna być odczuwalne przez otoczenie, a dni trzeźwości są coraz rzadsze. Oprócz szukania usprawiedliwień, pojawiają się także wyrzuty sumienia z powodu zaniedbywania relacji z rodziną i przyjaciółmi, przeplatane nawet agresją, a także próbami obarczania innych winą. Zaczyna się użalanie nad sobą, wystąpić mogą nawet próby samobójcze. Ilość przyjmowanego alkoholu trwale się zwiększa, a dzień rozpoczynany jest od tzw. klina co staje się już rutyną. Na tym etapie choroby alkoholowej uzależniony może zacząć komunikować potrzebę pomocy, próbować uzyskać kontrolę, wyznaczać dni abstynencji.

 

4. FAZA CHRONICZNA

​

W ostatnim stadium alkoholizmu objawy uzależnienia pojawiają się już w pełnym wymiarze. Konflikty

z otoczeniem narastają, dochodzi do utraty pracy, a czasem i relacji z najbliższymi. Chory popada w ciągi alkoholowe trwające kilka do kilkunastu dni, a podczas okresów abstynencji pojawiają się silne objawy tzw. zespołu abstynencyjnego tj.: drgawki, wymioty, uczucie napięcia, skoki ciśnienia, nadwrażliwość na bodźce. Ponadto występują powikłania psychiczne (obniżony nastrój, depresja, zaburzenia pamięci i koncentracji, halucynacje alkoholowe). W ostatniej fazie alkoholizmu dochodzi również do uszkodzenia narządów (np. marskość i niewydolność wątroby). Na tym etapie istnieje duże ryzyko śmierci.Na każdym etapie uzależnienia rozpoczęcie terapii jest możliwe. Więcej na temat sposobów walki z uzależnieniem od alkoholu znajduje się w zakładce „Metody leczenia Alkoholizmu”.

​

​

Rodzaje spożywanego Alkoholu w Polsce